Ergenlikte (11-17 yaş) Ortodontik tedavi

Ortodontik problemlerde, her vakanın kendine özgü olduğu unutulmamalıdır. Fakat genel tedaviyi uzatan etkenler arasında; bireyin yaşının ilerlemesi, problemin iskeletsel olup olmaması ve randevulara düzensiz gelinmesi sayılabilirken; erken teşhis, ortodontik problemin bir veya birkaç dişle sınırlı olması, aparey veya braketlerin dikkatli kullanılması, ağız hijyenin iyi olması gibi faktörlerle tedavi oldukça kısa sürelerde tamamlanabilmektedir. Ergenlik çağı döneminde ortodontik tedavi süresi ihtiyaca göre yaklaşık 6 ay ile 2-3 yıl arasında değişebilmektedir. Problem yalnızca dişleri ilgilendiriyorsa tedavi 1-1.5 yılda rahatlıkla tamamlanabilmektedir.

Hayır, muayeneyle başlayan süreçten tedavi uygulamasına kadar olan süreç tamamen ağrısızdır. Tedaviye başlanıldıktan sonra ağız hijyeni ideal düzeyde tutulursa ilk birkaç günde uyum esnasında ortaya çıkabilen olası dudak-yanak içi küçük yaraların da önüne geçilmiş olur ve tamamen ağrısız bir süreç yaşanabilir. Eğer ortodontik tedaviye başlanıldıktan sonra ağız içerisinde tahrişlere bağlı ufak yaralar oluşuyorsa da bu yaralar iyi bir diş fırçalamayla yaklaşık 1 hafta sonrasında kendiliğinde geçecektir ve bir daha tekrarlamayacaktır. Sizler de bu süreci minimal ağrıyla veya ağrısız atlatmak için ortodonti uzmanınızın verdiği ve braketlerin üzerlerine uygulanan “ortodontik mumlara” başvurabilirsiniz.

Ergenlik çağındaki bireyde yalnızca dişsel düzeyde bir problem mevcutsa ortodontik braket ile sabit tedavisi veya şeffaf plaklar ile ortodontik tedavi uygulanabilir. Hastada dişsel problemin yanı sıra iskeletsel bozukluk söz konusu ise öncelikle iskeletsel bozukluğun düzeltilmesine yönelik hareketli fonksiyonel apareylerle tedavi planlaması yapılır ve sonrasında braketlerle ortodontik tedavisi tamamlanır. Eğer hastanın yaşı itibariyle ergenliğin sonlarına yaklaşılıyorsa, bu durumda iskeletsel bozukluk varlığında sabit fonksiyonel aygıtlar veya ortognatik cerrahi seçeneği düşünülebilirken, kamuflaj tedavileri de planlanabilmektedir.

Hayır, ne hareketli apareyler ne damaklık tedavisi ne de diş telleriniz, dişlerinizi kesinlikle çürütemezler. Pratikte, dişlerin üzerlerine yapıştırılan braketlerin dişle temas eden alanlarının altına dişleri çürüten bakteriler nüfuz edemez ve dişleri çürütemezler. Fakat braketlerin çevresi, eğer diş fırçalamada yetersizlik söz konusu ise bakteri tutulumuna bağlı çürük için risk oluşturabilir. Ortodontinizin sizlere tarif ettiği şekilde ağız bakımı yapılırsa, çocuk hastalarda diş çürükleriyle karşılaşılmaz.

Bu esnada hareketli fonksiyonel aparey kullanılması planlanıyorsa beslenme esnasında bu apareylerini çıkartılıp (sonrasında ise fırçalanarak tekrar takılmak şartıyla) eski beslenme alışkanlıklarına herhangi bir kısıtlama olmadan devam edebilirler.

Diş teli bulunan gençler ise kola-fanta-gazoz (çoğaltılabilir) gibi asitli içeceklerden tercihen uzak durmalıdır.  Sert sayılabilecek gıdaların (simit, tost, pizza, lahmacun, dürüm, sandviç, hamburger, et v.b) ısırarak yemek yerine, küçük parçalara bölerek asitsiz içeceklerle yumuşatarak yenmesi; iri çekirdekli gıdaların (erik, zeytin vs.) ise çekirdeği çıkartıldıktan sonra tüketilmesi önerilmektedir.

Ergenlik döneminde görülen büyüme atılımı sebebiyle iskeletsel problemler kalıcı şekilde büyük ölçüde çözülebilmekte ve ortodontik tedavi oldukça hızlı olabilmektedir. Bu dönemde ortodontik bozukluk tedavi edilmezse, ileride daha büyük çapraşıklıklara, kalıcı yüz asimetrilerine veya kalıcı iskeletsel problemlere neden olmaktadır.

Bu dönemin sonralarına doğru çıkmaya başlayan 20 yaş dişleri, doğrudan çekilmek yerine; eğer diş arkında eksik bir diş var ise (erken diş kaybı), onun yerine alınarak başarılı bir ortodontik tedavi sonrasında çekilmekten kurtarılabilir. 20 yaş dişiniz kendi dişiniz! Ortodontik tedaviyle birlikte 20 yaş dişlerinizi çekimden kurtarmak sizin elinizde!